Tran jako cenne źródło witaminy D3
Witamina D to grupa związków steroidowych. W przyrodzie występuje w 6 formach, przy czym dwie główne to: witamina D2 (ergokalcyferol) i witamina D3 (cholekalcyferol). Witamina D jest zaangażowana w liczne procesy fizjologiczne, odpowiada za wzrost kości, funkcjonowanie układu immunologicznego i układu nerwowego. Z uwagi na styl życia, ograniczoną ekspozycję słoneczną, warunki geograficzne, czy pigmentację skóry niedobór witaminy D stał się powszechnym problemem zdrowotnym. Z tego względu, uwzględniając wiek pacjenta, dietę i obecność chorób towarzyszących, rekomenduje się suplementację przez większa część roku.
Witamina D3 jest jednym z nielicznych składników, który może być dostarczany za sprawą syntezy skórnej. Dodatkowo cholekalcyferol dostarczamy wraz z pożywieniem i suplementami diety. Produkty o wysokiej zawartości witaminy D3 to np. tłuste ryby (tuńczyk, łosoś), żółtka jaj, wątroba, produkty mleczne. Wśród suplementów na uwagę zasługują trany, które zawierają witaminę D3 naturalnego pochodzenia.
Znaczenie biologiczne witaminy D
Publikacje naukowe z ostatnich lat jasno wskazują na ogromną rolę witaminy D3 w funkcjonowaniu naszego organizmu. Aktualnie wiemy, że witamina D3:
- umożliwia prawidłową mineralizację kości;
- jest regulatorem czynności wewnątrzwydzielniczej trzustki, nadnerczy, tarczycy, przysadki;
- redukuje ryzyko raka prostaty i jelita grubego;
- korzystnie wpływa na układ nerwowy, ma właściwości antyrodnikowe, przeciwzapalne i neuroprotekcyjne;
- zmniejsza ryzyko demencji;
- zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 1;
- wpływa pozytywnie na regulację ciśnienia tętniczego i ogranicza rozwój chorób układu sercowo-naczyniowego;
- jest regulatorem odpowiedzi immunologicznej.
Główne przyczyny niedobory witaminy D
Wiodącą przyczyną niedoboru witaminy D jest ograniczona ekspozycja na światło słoneczne, produkcja endogenna odpowiada bowiem za około 70-80 % całkowitej puli krążącej w organizmie. Na deficyt witaminy D szczególnie narażone są osoby:
- o ciemnej karnacji,
- nadmiernie stosujące kremy z filtrem przeciwsłonecznym,
- zamieszkujące tereny o mniejszej penetracji promieniowania słonecznego,
- których ubiór zakrywa znaczna część ciała (styl życia, względy religijne).
Aktualne zalecenia dotyczące suplementacji witaminy D w Polsce
Ze względu na powszechnie występujące niedobory, witamina D powinna być uzupełniana za pomocą suplementacji farmakologicznej. Zalecenia dla poszczególnych grup wiekowych wyglądają następująco:
- niemowlęta 0-6 miesięcy – 400 IU*
- niemowlęta 6-12 miesięcy – 400-600 IU
- dzieci 1-3 lata 600 IU
- dzieci 4-10 lat – 600-1000 IU
- nastolatki 11-18 lat – 1000-2000 IU
- dorośli 19-75 lat – 1000-2000 IU
- seniorzy powyżej 75 lat – 2000-4000 IU
*IU – jednostka międzynarodowa, 1 mikrogram witaminy D to 40 jednostek międzynarodowych
Przyjmując witaminę D warto mieć na uwadze, że jest ona związkiem dobrze rozpuszczalnym w tłuszczach, dlatego suplementowana w dziennej porcji Tranu Lysi jest efektywnie przyswajana przez nasz organizm. Co więcej dla skutecznego wchłaniania witaminy D duże znaczenie ma postać preparatu, w tym wypadku postać płynna suplementu zapewnia skuteczne wchłanianie.
Jedna lub dwie łyżeczki (zależnie od wieku) Tranu Lysi dziennie skutecznie zwiększają ilość witaminy D3, witaminy A, E i kwasów tłuszczowych z grupy OMEGA-3. W 10 ml (dwie łyżeczki) Tranu Lysi mamy 368 IU witaminy D, w przypadku Tranu Junior Lysi 736 IU. Systematyczna suplementacja Tranu Lysi, zwłaszcza w kontekście powszechnego niedoboru witaminy D, przyczynia się do zachowania zdrowia i prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Autorka
Dr n. farm. Magdalena Jachorska
Piśmiennictwo:
- Evgen B. Sources of vitamin D for humans. Int J Vitam Nutr Res. 2022;92(2):118–125.
- Grafka A, Łopucki M, Kuna J, et al. The role of vitamin D in the body. Diagn Lab. 2019;55(1):55–60.
- Saponaro F, Saba A, Zucchi R. An Update on Vitamin D Metabolism. Int J Mol Sci. 2020;21(18):6573.
- Citko A. Wpływ niedoborów witamin i mikroelementów na występowanie zaburzeń poznawczych w populacji geriatrycznej. Lek w Polsce. 2023;33(1):7–17.
- Slinin Y, Paudel ML, Taylor BC, et al. 25-Hydroxyvitamin D levels and cognitive performance and decline in elderly men. Neurology. 2020;74(1): 33–41.
- Wawrzyniak A, Mincer-Chojnacka I, Kalicki B, et al. Plejotropowe działanie witamin D i K. Pediatria i Medycyna Rodzinna, 2015;11(4):374–381.
- Casseb GAS, Kaster MP, Rodrigues ALS. Potential Role of Vitamin D for the Management of Depression and Anxiety. CNS Drugs. 2019;33(7):619–637.
- Bikle DD. Vitamin D Regulation of Immune Function. Curr Osteoporos Rep. 2022;20(3):186–193.
- Ismailova A, White JH. Vitamin D, infections and immunity. Rev Endocr Metab Disord. 2022;23(2):265–277.